'Ik ben gewoon een bijtertje'

Samenvatting

Over de behandeling van comorbiditeit bij volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS/autisme) is nog weinig geschreven, zeker niet als het gaat om vrouwelijke cliënten. In dit artikel wordt een cognitief-gedragstherapeutische behandeling beschreven van een 49-jarige vrouw met een autismespectrumstoornis, stressgerelateerde klachten en paniekklachten. Tijdens het opstellen van de holistische theorie werd de hypothese geformuleerd dat er sprake was van jarenlange overvraging door haarzelf en haar omgeving, waardoor haar klachten ontstonden en verergerden. Dit 'camoufleren' van autisme is iets wat vaker voorkomt bij vrouwen met autisme. Het leren herkennen en erkennen van grenzen door haar autisme werd het hoofddoel van de behandeling, waarin de focus dus niet lag op de comorbiditeit. Dit laatste lijkt echter in de praktijk vaak de eerste overweging. In de discussie worden drie mogelijke hypothesen rondom comorbide klachten bij autisme verder toegelicht, die een handvat bieden in het opstellen van een holistische theorie.

Summary

Importance of holistic theory in the treatment of autism with comorbidity

Few studies have been published about the treatment of comorbid psychopathology in adults with autism spectrum disorder (ASD/autism), especially in female clients. This article describes a cognitive behavioral therapy of a 49-year-old woman with ASD, stress-related complaints and panic attacks. During case conceptualization, the hypothesis was generated that the complaints were the result of years of asking too much of herself. This 'camouflaging' of ASD is more common among women than among men. Learning to recognize and acknowledge boundaries became the main goal of the treatment. The focus was not on comorbid psychopathology, which often seems to be the first consideration of clinicians. In the discussion three possible hypotheses about comorbid psychopathology and ASD are presented, to use in case conceptualization.